۱۲ مورد از انواع خط کشی ترافیکی + مفهوم، ویژگی و کاربردها
خط کشی ترافیکی یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدیریت ترافیک شهری و بین شهری است که نقش کلیدی در ایمنی، نظم و روان سازی عبور و مرور دارد. این خط کشی ها نه تنها برای رانندگان بلکه برای عابران پیاده، دوچرخه سواران و حتی وسایل امدادی، پیام های مشخصی را منتقل می‌کنند. تنوع در طرح ها، رنگ ها و الگوهای به کار رفته در خط کشی ترافیکی موجب شده است که هر خط معنای خاص خود را داشته باشد و کاربرد آن در شرایط مختلف متفاوت باشد.
در این مقاله، به بررسی ۱۲ مورد از انواع خط کشی ترافیکی می‌پردازیم که جزو پرکاربردترین و شناخته شده‌ترین نمونه ها هستند. مفاهیم، ویژگی ها و موارد استفاده هر یک به طور کامل شرح داده شده تا درک بهتری از نقش آن ها در مدیریت ترافیک حاصل شود.
انواع خط کشی جاده و خیابان
در ادامه، فهرستی از رایج‌ترین و مهم‌ترین انواع خط کشی ترافیکی ارائه می‌شود. هر یک از این خطوط دارای ویژگی های فنی و عملکردی خاصی هستند که باید توسط رانندگان و کاربران مسیر شناخته و رعایت شوند. همچنین در محیط های خصوصی و عمومی مانند پارکینگ ها، رعایت استانداردهای رنگ خط کشی پارکینگ اهمیت زیادی دارد؛ چراکه رنگ ها و الگوهای مشخص شده، در ایجاد نظم، هدایت صحیح وسایل نقلیه و افزایش ایمنی تأثیر گذارند.
خطوط ممتد و مقطع ترکیبی
این نوع خط کشی ترافیکی، ترکیبی از یک خط ممتد و یک خط مقطع است که معمولاً در وسط جاده‌ها به کار می‌رود. هدف از این خط کشی، تعیین اولویت برای سبقت گرفتن است؛ اگر خط مقطع در سمت راننده باشد، وی مجاز به سبقت است، اما اگر خط ممتد در سمت راننده باشد، سبقت ممنوع است. گرچه کاربرد اصلی این نوع علامت گذاری در جاده هاست، اما اصول مشابهی در خط کشی پارکینگ نیز رعایت می‌شود تا ایمنی و نظم در فضاهای توقف خودروها حفظ شود.
کاربردهای خطوط ممتد:
- جاده های دو طرفه با دید محدود
- مناطق با احتمال زیاد تصادف
- جلوگیری از سبقت در نقاط خطرناک
خطوط هاشور
خطوط هاشور یا مورب، مجموعه ای از خطوط مورب و منظم هستند که معمولاً در مکان هایی با نیاز به هدایت یا محدود کردن عبور و مرور وسایل نقلیه رسم می‌شوند.
ویژگی خطوط هاشور:
- رنگ سفید یا زرد
- غالباً در مناطق پیچ، دور برگردان‌ها یا نزدیکی موانع
کاربردهای خطوط هاشور:
- جداسازی مسیرها
- هشدار درباره خطر یا مانع در مسیر
- جلوگیری از توقف یا حرکت خودرو در نواحی مشخص
خط کشی طولی ممتد
خط طولی ممتد، یک خط پیوسته و کشیده است که معمولاً در مرکز یا حاشیه خیابان ها استفاده می‌شود. این خط نشان‌دهنده‌ی ممنوعیت عبور از روی آن است.
کاربرد خط کشی طولی ممتد:
- حریم جدا کننده مسیرهای ترافیکی مخالف
- جلوگیری از سبقت یا تغییر مسیر
- افزایش ایمنی در مسیرهای دو طرفه
خط مقطع (بریده بریده)
این خط، به‌صورت خطوط کوتاه و بریده بریده روی سطح جاده ترسیم می‌شود و نشان دهنده مجاز بودن عبور از آن برای تغییر مسیر یا سبقت است.
ویژگی های خط مقطع:
- معمولاً رنگ سفید دارد.
- همراه با علائم عمودی تکمیل می‌شود.
کاربرد خط مقطع:
- جاده های با دید مناسب
- امکان سبقت یا تغییر مسیر
- استفاده در مسیرهای با عرض مناسب
خط زیگ زاگ
خط زیگ زاگ یا دندانه دار از دیگر انواع خاص خط کشی ترافیکی است که معمولاً در مجاورت مدارس، مراکز درمانی یا ایستگاه های اتوبوس ترسیم می‌شود.
کاربرد خطوط زیگ زاگ:
- جلوگیری از پارک خودرو
- افزایش دید عابر پیاده یا راننده
- هشدار برای کاهش سرعت
خطوط پارک
خطوط پارک، محل دقیق توقف مجاز وسایل نقلیه را مشخص می‌کنند. این خطوط به صورت مستطیل های سفید یا زرد رنگ در حاشیه خیابان‌ها یا پارکینگ ها ترسیم می‌شوند.
انواع خطوط پارک:
- پارک موازی
- پارک مورب
- پارک عمودی
کاربردهای خطوط پارک:
- ایجاد نظم در فضاهای پارک
- افزایش ظرفیت پارکینگ
- کاهش مزاحمت برای عبور دیگر خودروها
خط کشی عرضی
این نوع از خط کشی ترافیکی به صورت خطوط افقی روی سطح مسیر ترسیم می‌شود و هدف آن کنترل و هشدار در ورودی تقاطع ها یا نزدیک پیچ ها است.
ویژگی خط کشی عرضی:
- گاهی با عبارت “SLOW” یا “ایست” همراه است.
- به راننده هشدار کاهش سرعت می‌دهد.
کاربرد خط کشی عرضی:
- ورودی چهارراه
- نزدیک پل یا پیچ تند
- نزدیکی ایستگاه های حمل‌ونقل عمومی
خط کشی عبور عابر پیاده
یکی از رایج ترین و شناخته شده‌ترین انواع خط کشی ترافیکی، خط عابر پیاده است. این خطوط معمولاً به صورت نوارهای سفید و موازی رسم می‌شوند و به راننده اعلام می‌کنند که باید در صورت وجود عابر، توقف کند.
کاربردهای خط کشی عابر پیاده:
- تقاطع ها و چهارراه ها
- جلوی مدارس و بیمارستان ها
- محل عبور ایمن عابرین
خط ممتد ایست
این خط، به صورت یک خط سفید ضخیم در عرض جاده کشیده می‌شود و به راننده اعلام می‌کند که در آن نقطه باید کامل توقف کند.
مکان های مورد استفاده خط کشی عابر پیاده:
- ورودی تقاطع دارای تابلو ایست
- جلوی خط عابر پیاده
- محل تقاطع های کم دید
نکته مهم: عبور از این خط در زمان قرمز بودن چراغ، تخلف محسوب می‌شود.
خطوط توقف منقطع
این خط به صورت خط چین سفید در عرض مسیر طراحی می‌شود و نشان دهنده محل توقف مشروط است؛ یعنی راننده باید توقف کند در صورت نیاز یا با رعایت حق تقدم.
کاربردهای خطوط توقف:
- تقاطع های کم‌تردد
- محل هایی که حق تقدم با راننده نیست
- پارکینگ‌ها یا خروجی فرعی
خطوط شطرنجی
خطوط شطرنجی به صورت شبکه های مربعی زرد رنگ در وسط تقاطع ها ترسیم می‌شوند و مفهومی هشداردهنده دارند. مفهوم این خط آن است که نباید در این محدوده توقف کرد، حتی اگر چراغ سبز باشد؛ چون ممکن است موجب مسدود شدن مسیر شود.
کاربرد خطوط شطرنجی:
- چهارراه‌های شلوغ
- تقاطع های پررفت‌وآمد
- جلوگیری از ایجاد گره های ترافیکی
خطوط اضطراری
این خطوط معمولاً به رنگ آبی یا سفید، مسیر عبور وسایل امدادی مثل آمبولانس، آتش نشانی یا پلیس را مشخص می‌کنند.
ویژگی های خطوط اضطراری:
- کاملاً مجزا از سایر خطوط است.
- رانندگان عادی نباید وارد آن شوند.
- در آزادراه ها و بزرگراه ها ترسیم می‌شوند.
فلش های راهنما
در کنار خطوط ترافیکی، فلش های راهنما نیز نقش مهمی در هدایت ترافیک ایفا می‌کنند. این فلش‌ها روی سطح خیابان کشیده می‌شوند و جهت مجاز حرکت در هر مسیر را نمایش می‌دهند.
انواع رایج فلش ها:
- فلش مستقیم
- فلش گردش به چپ یا راست
- فلش ترکیبی (مستقیم + گردش)
- فلش بازگشت (یوترن)
کاربرد های انواع رایج فلش ها:
- مشخص کردن مسیر مجاز در لاین‌ها
- جلوگیری از ورود اشتباه
- اطلاع رسانی قبل از رسیدن به تقاطع
سخن پایانی
آشنایی با خط کشی ترافیکی نه تنها برای رانندگان، بلکه برای عابران پیاده نیز حیاتی است. این خطوط بخشی از زبان تصویری راه ها هستند که بدون نیاز به نوشته یا گفتار، پیام هایی دقیق، سریع و مؤثر منتقل می‌کنند. رعایت آن ها می‌تواند از وقوع تصادفات، سردرگمی در مسیرها و ترافیک بی‌مورد جلوگیری کند. به همین دلیل، شناخت کامل انواع خط کشی ترافیکی و کاربردهای آن، قدمی مهم در جهت ارتقاء فرهنگ ترافیکی و ایمنی معابر محسوب می‌شود.
سوالات متداول ۱۲ مورد از انواع خط کشی ترافیکی
آیا همه خط کشی های ترافیکی استاندارد جهانی دارند؟
بله، اکثر خطوط ترافیکی بر اساس استانداردهای جهانی طراحی می‌شوند، اما ممکن است در هر کشور برخی تفاوت های جزئی وجود داشته باشد.
آیا عبور از روی خطوط ممتد جرم است؟
بله، عبور یا سبقت از روی خطوط ممتد در بیشتر کشورها تخلف محسوب می‌شود و مشمول جریمه است.
تفاوت خط عابر پیاده با خط ایست چیست؟
خط عابر برای عبور عابران است، در حالی که خط ایست نشان می‌دهد خودرو باید در آن نقطه کاملاً توقف کند.
۰ دیدگاه