صفر تا صد ضوابط طراحی پارکینگ + الزامات
امروزه در طراحی انواع ساختمان های مسکونی، اداری و تجاری، باید فضایی برای ساخت پارکینگ ها و تعیین ابعاد مناسب پارکینگ ماشین ها در نظر گرفته شود. برای این منظور، رعایت ضوابط طراحی پارکینگ ضروری است تا فضای امن و کاربردی برای قرارگیری خودرو ها فراهم گردد. گاهی اوقات، پارک کردن خودرو ها در کنار یکدیگر میتواند مشکلاتی ایجاد کند، از این رو، در طراحی پارکینگ باید قوانین و استاندارد های مربوط به فضای پارکینگ و سایر جزئیات طراحی مانند استفاده از محافظ ستون را به دقت رعایت کنید.
پارکینگ چیست؟
برای این که ضوابط طراحی پارکینگ را بشناسید، خوب است که ابتدا با واژه پارکینگ بیش تر آشنا شوید. در حالت کلی این واژه به فضایی اطلاق می شود که خودرو ها می توانند در کنار هم قرار گرفته و پارک شوند. برخی از این فضا ها رو باز و بعضی دیگر بسته می باشند. طبق قوانین و مقرارتی که برای ساخت ساختمان ها در نظر گرفته شده است، امروزه همه ساختمان ها باید حتما پارکینگی برای خود اختصاص دهند. این پارکینگ ها با توجه به نوع ساختمان می توانند عمومی و یا خصوصی باشند. و همچنین از تجهیزات پارکینگ با کیفیت استفاده کنند.
طراحی ضوابط پارکینگ سبب می شود تا از ترافیک های بیش از حد در خیابان ها جلوگیری شود. و امنیت اتومبیل ها نیز برقرار گردد. طبق جدید ترین قوانین وضع شده از طرف شهرداری، خانه هایی با مساحت کم تر از ۱۵۰ متر باید حتما یک نمونه از این پارکینگ ها داشته باشند. خانه های ۱۵۰ تا ۲۵۰ متری به دو نمونه از این فضا های خصوصی برای پارک خودرو های خود احتیاج دارند. همچنین خانه هایی با متراژ بیش از ۲۵۰ متر، باید حتما سه پارکینگ برای آن ها در نظر گرفته شود.
ضوابط طراحی پارکینگ
ضوابط طراحی پارکینگ برای ایجاد یک فضای کارآمد، ایمن و راحت بسیار اهمیت دارد. در طراحی پارکینگ، باید به عواملی مانند ابعاد استاندارد پارکینگ ها، مسیر های حرکت، روشنایی مناسب، و تهویه مناسب توجه کرد. ابعاد استاندارد برای هر فضای پارکینگ معمولاً حدود ۲.۵ متر عرض و ۵ متر طول است، که باید بهگونهای طراحی شود که امکان ورود و خروج آسان خودرو ها فراهم باشد.
مسیر های حرکت باید به طور منطقی و بدون پیچیدگی طراحی شوند تا تردد خودرو ها به راحتی انجام گیرد. علاوه بر این، تأمین روشنایی مناسب و تهویه مناسب برای جلوگیری از مشکلات ایمنی و راحتی کاربران اهمیت دارد. همچنین، در نظر گرفتن نیاز های ویژه مانند فضای کافی برای پیاده روی و نصب تجهیزات ایمنی نظیر دوربین های مداربسته و آتش نشانی میتواند به بهبود کیفیت و کارایی پارکینگ کمک کند.
نکات طراحی پارکینگ
طراحی پارکینگ نیازمند توجه به چندین نکته کلیدی است تا فضایی کارآمد، ایمن و راحت ایجاد شود. نکات مهم طراحی پارکینگ عبارتند از:
- ابعاد استاندارد: برای هر فضای پارکینگ، عرض معمولاً باید حدود ۲.۵ تا ۳ متر و طول حدود ۵ متر باشد. این ابعاد باید به گونهای طراحی شوند که ورود و خروج آسان خودرو ها و باز کردن درب ها به راحتی امکان پذیر باشد.
- فضای مانور: فضای کافی برای مانور و حرکت خودرو ها ضروری است. در طراحی، باید فضایی اضافی برای حرکت خودرو ها و باز کردن درب ها در نظر گرفته شود، به ویژه در مکان های با تردد بالا.
- طرح و چیدمان: انتخاب نوع چیدمان پارکینگ، مانند پارکینگ های موازی، زاویه دار یا عمود بر هم، باید با توجه به ابعاد و شکل فضای موجود صورت گیرد. چیدمان مناسب میتواند به بهینه سازی استفاده از فضا کمک کند.
- روشنایی: تأمین روشنایی کافی در پارکینگ، به ویژه در شب، برای ایمنی و راحتی ضروری است. روشنایی باید به طور یکنواخت در تمام فضای پارکینگ توزیع شود.
- دسترسی: پارکینگ باید به گونه ای طراحی شود که دسترسی آسان به ورودی ساختمان یا فضای اصلی فراهم کند. مسیر های دسترسی باید واضح و بدون مانع باشند.
- امنیت: نصب سیستم های امنیتی مانند دوربین های مداربسته و روشنایی حفاظتی میتواند به افزایش امنیت پارکینگ کمک کند و از دزدی یا آسیب های احتمالی جلوگیری کند.
- تهویه: برای پارکینگ های زیرزمینی یا پوشیده، تأمین تهویه مناسب برای جلوگیری از تجمع گازهای سمی و رطوبت اهمیت دارد.
- فضای پیاده روی: فضای کافی برای پیاده روی باید در نظر گرفته شود تا کاربران بتوانند به راحتی از خودرو ها خارج شوند و به ورودی ساختمان دسترسی پیدا کنند.
با رعایت این نکات، میتوانید پارکینگی طراحی کنید که هم کارآمد و هم ایمن باشد و نیازهای کاربران را بهخوبی برآورده کند.
متراژ پارکینگ برای هر ماشین
برای طراحی پارکینگ مناسب برای هر ماشین، متراژ استاندارد به شرح زیر است:
- عرض پارکینگ: برای هر خودرو، عرض پارکینگ باید حدود ۲.۵ تا ۳ متر باشد. این ابعاد امکان ورود و خروج راحت و باز کردن درب ها بدون مشکل را فراهم میآورد.
- طول پارکینگ: طول استاندارد برای هر ماشین معمولاً حدود ۵ متر است. این اندازه برای اکثر خودرو ها کافی است، اما برای خودرو های بزرگ تر یا با طول های بیشتر، ممکن است نیاز به طول بیشتری باشد.
- ارتفاع پارکینگ: برای جلوگیری از برخورد با سقف و فراهم کردن فضای کافی، ارتفاع پارکینگ باید حداقل ۲.۲ تا ۲.۵ متر باشد.
با این ابعاد، فضای پارکینگ به طور کلی برای اکثر خودرو ها مناسب است و امکان دسترسی آسان و راحتی در استفاده از فضای پارکینگ را فراهم میکند.
انواع پارکینگ
حال که منظور از واژه پارکینگ را متوجه شدید، قبل از آشنایی با ضوابط طراحی پارکینگ بهتر است که با انواع پارکینگ ها آشنا شوید. این فضا ها را با توجه متراژی که دارند در سه دسته اصلی تقسیم بندی می کنند. اگر مکان مورد نظر شما ظرفیت پارک حداقل سه ماشین را داشته باشد، به عنوان نمونه کوچک پارکینگ معرفی می شود و باید ابعاد پارکینگ برای سه ماشین را لحاظ کنید.
حال اگر مکان مورد نظر تا ۲۵ خودرو را در خود جای دهد، متوسط و فضایی با متراژ بزرگ تر از این را پارکینگ بزرگ می نامند. همچنین شما میتوانید در پارکینگ های بزرگ توسط استاپر پارکینگ اقدام به جدا سازی مکان های پارک کنید.
علاوه بر این دسته بندی، پارکینگ ها دارای انواع مختلفی هستند که مهم ترین آن ها عبارتند از:
- پارکینگ اختصاصی
امروزه همه آپارتمان ها باید به گونه ای طراحی و ساخته شوند. که به ازای هر واحد مسکونی، یک پارکینگ وجود داشته باشد. این پارکینگ ها کاملا اختصاصی هستند. و هر خانواده فقط مجاز است که اتومبیل را در پارکینگ مربوط به خود پارک نماید. طبق قوانین آپارتمان نشینی امکان جا به جایی پارکینگ ها وجود ندارد. و هر فرد با توجه به محلی که در سند خانه قید شده است، پارکینگ مخصوصی برای خودرو خود دارد. - پارکینگ مشاع
این واژه به بخش هایی از ساختمان اطلاق می شود که قابل استفاده برای همه ساکنین است. پارکینگ مشاع در حقیقت یک فضای مشترک بوده که مربوط به هیچ شخص خاصی نمی باشد. این بخش از ساختمان در هیچ یک از سند ها ذکر نشده و به واحد های خاصی تعلق ندارد. این پارکینگ ها بیش تر به عنوان پارکینگ مهمان معرفی می شود. و اتومبیل های اضافی می تواند در این فضا ها پارک شود. البته هیچ یک از افراد نمی توانند یک مکان برای پارک دائمی اتومبیل خود تعیین کنند. و همه افراد باید بتوانند از قسمت های مختلف آن استفاده نمایند. در این مکان ها نباید حیوانات خانگی نگهداری کنید. همچنین نمی توان از این فضاها به عنوان انباری استفاده کرد. - پارکینگ مزاحم
گاهی اوقات برخی از واحد ها پارکینگ اختصاصی ندارند و به دنبال فضایی برای پارک اتومبیل های خود می گردند. برخی مواقع در پارکینگ ها فضایی برای پارک خودرو وجود دارد. اما اگر اتومبیلی را در آن قسمت ها پارک کنید، جلوی عبور و مرور بقیه خودرو ها گرفته می شود. این نوع پارکینگ ها که به پارکینگ مزاحم معروف هستند. فقط با توافق همه ساکنین قابل استفاده است . همچنین در شرایطی که فردی از این نوع پارکینگ ها استفاده می کند باید همواره گوش به زنگ باشد تا در صورت نیاز سریعا خودرو خود را جا به جا کرده و راه را برای دیگر اتومبیل ها باز کند.
ابعاد پارکینگ مسکونی
ابعاد پارکینگ مسکونی باید به گونهای طراحی شوند که راحتی و امنیت کاربران را فراهم کنند. به طور کلی، ابعاد استاندارد برای پارکینگ های مسکونی به شرح زیر است:
- عرض فضای پارکینگ: برای هر خودرو، عرض معمولاً حدود ۲.۵ تا ۳ متر است. این ابعاد اجازه میدهند تا خودرو به راحتی پارک شده و درب ها به راحتی باز شوند.
- طول فضای پارکینگ: طول استاندارد برای هر خودرو معمولاً حدود ۵ متر است. این اندازه برای بیشتر خودرو ها کافی است، اما در صورت داشتن خودرو های بزرگ تر مانند SUV یا ون، ممکن است نیاز به طول بیشتری باشد.
- فاصله بین خودرو ها: برای پارکینگ های دو خودرو، عرض کلی باید حدود ۵ تا ۶ متر باشد تا امکان مانور و ورود و خروج راحت تر فراهم شود.
- ارتفاع پارکینگ: برای جلوگیری از برخورد با سقف، ارتفاع پارکینگ باید حداقل ۲.۲ تا ۲.۵ متر باشد.
این ابعاد ممکن است بر اساس نوع خودرو، نیاز های خاص کاربران، و محدودیت های فضای موجود تغییر کنند، اما رعایت استاندارد های فوق میتواند به بهبود عملکرد و راحتی پارکینگ کمک کند.
ضوابط ارتفاع پارکینگ
ضوابط ارتفاع پارکینگ تأثیر زیادی بر راحتی و ایمنی استفاده از این فضا دارند. به طور کلی، ارتفاع داخلی پارکینگ باید حداقل ۲.۲ تا ۲.۵ متر باشد تا امکان پارک و حرکت خودرو ها به ویژه خودرو های بزرگ تر مانند SUV و ون فراهم شود.
در پارکینگ های زیرزمینی یا پوشیده، تأمین ارتفاع کافی اهمیت دارد تا از برخورد خودروها با سقف جلوگیری شود و فضای لازم برای سیستم های تهویه و روشنایی فراهم گردد. همچنین، رعایت این ضوابط به کاهش مشکلات ناشی از محدودیت های ارتفاعی و ارتقاء راحتی و ایمنی کاربران پارکینگ کمک میکند.
ابعاد پارکینگ برای دو ماشین
برای طراحی پارکینگ مناسب برای دو ماشین، توجه به ابعاد استاندارد و فضای کافی ضروری است. ابعاد کلی پارکینگ برای دو خودرو باید به گونهای طراحی شود که هر خودرو به راحتی جای گیرد و امکان مانور مناسب وجود داشته باشد. به طور معمول، عرض هر فضای پارکینگ باید حدود ۲.۵ تا ۳ متر و طول آن حدود ۵ متر باشد. برای پارکینگ دو ماشین، عرض کلی باید حداقل ۵ تا ۶ متر و طول آن حدود ۵ متر در نظر گرفته شود.
این ابعاد به هر خودرو اجازه میدهد که به راحتی وارد و خارج شود و فضای کافی برای باز کردن درب ها فراهم میکند. همچنین، در نظر گرفتن فضای اضافی بین خودرو ها و مسیر های حرکتی، به ویژه در پارکینگ های با فضای محدود، میتواند به افزایش راحتی و کارایی کمک کند.
ضوابط پارکینگ مهمان
طراحی پارکینگ مهمان باید به گونهای انجام شود که راحتی و امنیت مهمانان را تأمین کند. ابعاد استاندارد برای هر پارکینگ مهمان معمولاً شامل عرض حدود ۲.۵ تا ۳ متر و طول حدود ۵ متر است تا امکان پارک کردن و مانور راحت فراهم شود. مکان های پارکینگ باید نزدیک به ورودی اصلی ساختمان قرار گیرد و روشنایی مناسب در شب تأمین شود. همچنین، علامت گذاری واضح و سیستم های امنیتی مانند دوربین های مداربسته میتوانند به بهبود تجربه مهمانان کمک کنند. فضای پیاده روی کافی و در نظر گرفتن نیاز های خاص افراد با محدودیت های حرکتی نیز از نکات مهم در طراحی پارکینگ مهمان است.
تامین پارکینگ در زمین هایی با عرض کم
تأمین پارکینگ در زمین های با عرض محدود، چالشی است که نیاز به طراحی هوشمندانه و بهره برداری بهینه از فضا دارد. در این موارد، استفاده از روش های خلاقانه مانند پارکینگ های عمودی یا سیستم های پارکینگ مکانیزه میتواند به افزایش فضای پارکینگ کمک کند. همچنین، طراحی مسیر های تنگ و پارکینگ های زاویه دار میتواند به بهینه سازی استفاده از فضای کمعرض کمک کند.
یکی دیگر از گزینه های کارآمد، استفاده از فضای زیرزمینی یا زیر شیروانی برای افزایش ظرفیت پارکینگ است. در نهایت، اجرای این راهکار ها نه تنها به تأمین پارکینگ در زمین های محدود کمک میکند، بلکه در رفع مشکل رمپ پارکینگ نیز مؤثر است و به استفاده بهینه از فضای موجود اطمینان میبخشد.
نحوه محاسبه پارکینگ در حیاط
برای محاسبه فضای پارکینگ در حیاط، ابتدا باید ابعاد استاندارد خودرو ها را در نظر بگیرید، که به طور معمول عرض حدود ۲.۵ تا ۳ متر و طول حدود ۵ متر است. سپس، با توجه به تعداد خودروها، ابعاد کلی پارکینگ را محاسبه کنید. به علاوه، فضای اضافی برای مانور و حرکت خودرو ها، معمولاً حدود ۱ تا ۱.۵ متر در کنار و پشت هر خودرو، باید در نظر گرفته شود. انتخاب نوع چیدمان پارکینگ، مانند پارکینگ های زاویهدار یا عمود بر هم، میتواند به بهینه سازی استفاده از فضای حیاط کمک کند. با این محاسبات، میتوانید فضایی کارآمد و مناسب برای پارکینگ در حیاط خود ایجاد کنید.
ضوابط درب پارکینگ
ضوابط طراحی درب پارکینگ شامل چندین نکته کلیدی است که به بهبود عملکرد و افزایش ایمنی کمک میکند. عرض درب پارکینگ باید حداقل بین ۲.۵ تا ۳ متر و ارتفاع آن حدود ۲.۲ تا ۲.۵ متر باشد تا ورود و خروج خودروها به راحتی انجام شود و از برخورد احتمالی با سقف جلوگیری شود. انتخاب نوع درب، مانند کشویی، لولایی یا رول آپ، باید متناسب با فضای موجود و نیازهای کاربری انجام گیرد.
علاوه بر این، نصب سیستم های امنیتی و روشنایی مناسب در اطراف درب برای افزایش ایمنی و راحتی ضروری است. به کارگیری سیستمهای اتوماتیک و کنترل از راه دور نیز میتواند کارایی و دسترسی آسانتر را بهبود بخشد. استفاده از ضربهگیر ستون در کنار دربها نیز به جلوگیری از آسیبهای احتمالی به خودرو و سازه کمک میکند و سطح ایمنی را بالاتر میبرد.
امنیت و ایمنی پارکینگ
برای آن که پارکینگ ها بتوانند فضایی امن برای خودرو ها باشند باید ضوابط طراحی پارکینگ رعایت شود. همچنین در هنگام استفاده از این فضا ها نیز باید موارد خاصی را مد نظر قرار داده و استاندارد هایی را رعایت کنید. در حالت کلی با توجه به مرتفع بودن آپارتمان ها و وجود تعداد زیادی واحد مسکونی در هر آپارتمان، پارکینگ های اختصاص یافته به هر واحد فضای کمی برای پارک دارد.
همچنین بسیاری از آپارتمان ها دارای پارکینگ های طبقاتی هستند. که رفت و آمد از آن ها نیاز به مهارت خاصی دارد. از این رو احتمال بروز تصادف در پارکینگ ها بسیار زیاد است. و ممکن است یک راننده ناشی نتواند به درستی خودرو را پارک کرده و در نتیجه به اتومبیل های کناری برخورد کند.
برای برقراری امنیت در پارکینگ ها میتوانید از انواع تجهیزات پارکینگ، مانند دروبین مدار بسته استفاده کنید. این دوربین ها می توانند امکان دزدی خودرو و یا وسایل و تجهیزات آن را به شدت کاهش داده. و هر گونه تصادف و یا مشکلی را به خوبی گزارش می دهند. از طرفی تا حد امکان خودرو ها را با فاصله از یکدیگر قرار داده تا امکان برخورد بقیه خودرو ها به اتومبیل شما کاهش یابد. علائمی برای راهنمایی رانندگان در پارکینگ بگذارید تا هر فرد بتواند به راحتی محل ورود و خروج را پیدا کند.
ضوابط طراحی پارکینگ رو باز و بسته
ضوابط طراحی پارکینگ از طرف نظام مهندسی تعیین می شود و به معماران و مهندسین ساختمان ها ابلاغ می شود. طراحی پارکینگ ها باید بر اساس اصول خاصی انجام گیرد که مهم ترین آن ها عبارتند از:
- فاصله دو پارکینگ
باید توجه داشت که فاصله بین هر دو پارکینگ حداقل ۲.۵ متر باشد. فضای در نظر گرفته شده برای پارک کردن دو خودرو در کنار هم باید از ضوابط خاصی پیروی کند. در صورتی که دو طرف پارکینگ دیوار باشد، عرض ۵ متر مناسب است، اما اگر یک طرف ستون قرار داشته باشد، عرض ۴.۷۵ متر کافی است.
برای پارک کردن سه خودرو در کنار هم، کافی است به عرض پارکینگ دو خودرو، ۲.۵ متر اضافه کنید. همچنین، حداقل فضای هر پارکینگ باید ۵ در ۲.۵ متر باشد، به این معنا که طول هر پارکینگ باید حداقل ۵ متر باشد. طبق ضوابط پارکینگ تجاری، پشت هر پارکینگ باید فضای کافی برای دور زدن، ورود و خروج خودرو وجود داشته باشد تا به عملکرد صحیح و ایمنی این فضا کمک کند.
- ارتفاع پارکینگ
پارکینگ های مسقف و همچنین درب های ورود و خروج باید دارای ارتفاع های استانداری باشد. طبق آخرین استاندارد ها این ارتفاعات باید به قرار زیر باشند:
- ارتفاع مفید نمونه های کوچک این فضا ها باید حداقل ۲ متر و ۲۰ سانتی متر باشد.
- ارتفاع نمونه های متوسط و بزرگ این پارکینگ ها باید حداقل ۲ متر و ۴۰ سانتی متر باشند.
- حداقل ارتفاع ورودی و خروجی نمونه های عمومی این پارکینگ ها ۲ متر و ۴۰ سانتی متر باید باشد.
- حداقل ارتفاع ورودی و خروجی نمونه های اختصاصی این فضا ها باید ۲ متر و ۱۰ سانتی متر باشد.
- عرض درب ورودی در نمونه های بزرگ این فضا ها ۶ متر و در پارکینگ های کوچک تر حداقل ۳ متر باید باشد.
- درب ورودی عابر پیاده باید یک لنگه و حداقل ۹۰ سانتی متر باشد.
کلام آخر
ضوابط طراحی پارکینگ به سازندگان کمک می کند تا ساختمان هایی استاندارد و پارکینگ هایی ایمن و مناسب بسازند. امروزه همه ساختمان ها باید حتما به پارکینگ مجهز باشند و هر واحد ساختمانی باید یک پارکینگ اختصاصی داشته باشد. پارکینگ ها باید مطابق با اصول خاصی طراحی شده باشند تا رفت و آمد خودرو ها به راحتی انجام گیرد.
سوالات متداول ضوابط طراحی پارکینگ
آیا همه پارکینگ ها باید دارای درب ورود و خروج عابر پیاده باشند؟
بله، هر یک از این فضا ها باید یک درب ماشین رو و یک درب برای ورود و خروج افراد پیاده داشته باشد تا خطر بروز حادثه برای افراد تا حد امکان کاهش یابد.
برای فراهم نمودن فضای حداکثری پارکینگ چه اقداماتی می توان انجام داد؟
برای این کار کافیست که دستگاه ارتباطات عمومی و رمپ را با حالت ضربدری طراحی کنید. در این شرایط فضای بیش تری برای طراحی پارکینگ فراهم می شود.
راه پله ها را در کدام قسمت پارکینگ ها قرار دهیم؟
اگر پارکینگ طبقه همکف باشد، باید قسمت انتهای زمین را برای این کار در نظر بگیرید. در شرایطی که پارکینگ در زیر زمین است، باید انتهای بنا و سمت دیوار همسایه را برای این کار اختصاص دهید.